Wat is hooikoorts?
Hooikoorts is een allergische aandoening waarbij het afweersysteem van ons lichaam overgevoelig reageert op stuifmeel (ook wel pollen genoemd) van grassen, bomen, struiken en/of (on)kruiden. De naam hooikoorts is dan ook eigenlijk wat ongelukkig gekozen. Van de circa 10 miljoen Belgen lijdt 10-20% aan een pollenallergie.
Wat zijn de klachten bij hooikoorts?
Een hooikoortspatiënt heeft vaak last van een aantal klachten. De meest voorkomende klachten zijn neusloop, niesbuien en een verstopte neus. Andere klachten zijn jeukende en tranende ogen, kriebel in de keel en benauwdheid. Een allergie kan ook bijkomende verschijnselen veroorzaken zoals hoofdpijn, bijholte ontstekingen en keelontsteking.
Langs welke route ontstaat hooikoorts?
De klachten van hooikoorts beginnen wanneer stuifmeel via de slijmvliezen van de ogen, neus en bovenste luchtwegen ons lichaam binnendringt. We hebben alleen last van stuifmeel dat zich door de lucht verspreidt. Planten die hun stuifmeel laten vervoeren door bijen, wespen of vogels zijn voor hooikoorts niet belangrijk.
In welke periode ontstaat hooikoorts?
Planten maken stuifmeel altijd in de bloeiperiode. Bomen zoals de es en hazelaar (voorjaarsbloeiers) bloeien reeds in januari of februari en de eerste graspollen worden al in april door de wind verspreid. Er zijn ook grassoorten die nog in oktober stuifmeel afgeven. (On)kruiden bloeien vanaf mei tot soms wel november (weegbree).
Aantonen van hooikoorts
De specialist en in sommige gevallen de huisarts kunnen precies bepalen op welke stoffen een patiënt allergisch reageert. Een geringe hoeveelheid van de vermoedelijke allergenen (de stoffen die de allergische reactie opwekken) wordt in de huid gebracht met behulp van een klein naaldje, de huidtest. Wanneer een patiënt allergisch is voor een bepaalde stof zal er op de plaats waar de stof in de huid is gebracht na ongeveer 15 minuten een bultje ontstaan. Dit wordt een positieve reactie genoemd. De grootte van de rode plek is bepalend voor de ernst van allergie. Ook kan de allergie worden vastgesteld door bloedonderzoek of door middel van provocatietests waarbij de slijmvliezen worden geprikkeld met oplossingen van allergenen.
Hooikoorts voorkomen
Voorkomen dat pollen op de slijmvliezen terechtkomen is bijna onmogelijk. Op de volgende manieren kan echter worden getracht om hooikoortsklachten te verminderen:
- Houd bij droog weer de ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten;
- Houd in de auto de ramen en “luchtinvoer van buiten” gesloten;
- Blijf uit de wind of tocht;
- Bescherm uw ogen met een (zonne)bril;
- Zorg ervoor zo weinig mogelijk te snuiten, de keel te schrapen of in de ogen te wrijven;
- Vermijd ook inademing van niet-allergische prikkels, zoals de lucht van lijm, verf, reinigingsmiddel, toiletreiniger, parfum, enz.;
- Houd rekening met de hooikoortsberichten.
Hooikoorts met geneesmiddelen behandelen
De geneesmiddelen tegen hooikoorts kunnen globaal in twee groepen worden verdeeld:
- Middelen die de klachten onderdrukken
Hooikoortsklachten kunnen voor kortere of langere tijd snel worden onderdrukt met bepaalde geneesmiddelen, de zogenaamde antihistaminica. Hooikoortsklachten kunnen ook worden bestreden met neussprays die doorgaans (bijnierschors)hormonen of cromoglicaten bevatten. Al deze middelen die de hooikoortsklachten onderdrukken, moeten ieder jaar gedurende het pollenseizoen dagelijks worden gebruikt. - Middelen die ongevoelig maken, de hyposensibilisatie
Een hooikoortspatiënt kan door middel van een hyposensibilisatiekuur ongevoelig worden gemaakt voor bijvoorbeeld stuifmeel. Deze behandeling kan door injecties gebeuren of door middel van een spray onder de tong. Hierbij is een zogenaamde instel en onderhoudsbehandeling. Al in het eerste jaar zijn de hooikoortsverschijnselen veel minder geworden en deze kunnen in sommige gevallen zelfs al geheel verdwenen zijn. Om een blijvend effect te verkrijgen, is het echter belangrijk om zoveel mogelijk te streven naar het voortzetten van de behandeling gedurende tenminste 3 jaar. Als na deze periode wordt gestopt met de hyposensibilisatiekuur is de patiënt in de meeste gevallen blijvend vrij van zijn allergieklachten of zijn de verschijnselen aanzienlijk verminderd. De specialisten die kunnen onderzoeken of u als patiënt in aanmerking komt voor hyposensibilisatie zijn de allergoloog, de NKO-arts, de longarts, de kinderarts of de dermatoloog (huidarts).
Wil u meer weten over hooikoorts of pollenallergie?
Uitgebreide informatie over hooikoorts of pollenallergie is steeds te verkrijgen via onze artsen.
Let op!
De informatie hierboven is de beschrijving in grote lijnen. In elk individueel geval zal het verhaal steeds wat kunnen afwijken van hetgeen hierboven werd beschreven.